Haluksy to coraz powszechniejszy problem wśród kobiet, natomiast u mężczyzn częściej występuje inna odmiana tej choroby stóp – paluch sztywny. Na czym polega to schorzenie i jak należy je leczyć?
Paluch sztywny: co to takiego?
Istotą tej choroby są postępujące zmiany zwyrodnieniowe w obrębie stawu śródstopno-paliczkowego dużego palca, które powodują ból oraz sprawiają trudności podczas zginania i prostowania palca stopy. Nieleczone mogą doprowadzić do całkowitego uszkodzenia stawu.
W przeciwieństwie do haluksów, nie występuje odchylenie palca czy przyśrodkowe przemieszczenie pierwszej kości śródstopia. Na górnej powierzchni stawu tworzą się jednak narośla kostne (osteofity) ograniczające zakres ruchu zgięcia grzbietowego, a powierzchnie stawowe ulegają zwyrodnieniu.
Paluch sztywny: przyczyny
Przyczyny powstawania sztywnego palucha mogą być różne. Najczęściej dochodzi do niego na skutek nieprawidłowego ułożenia stopy podczas chodzenia. Jest to związane z wadą postawy lub płaskostopiem poprzecznym. Urazy, w wyniku których doszło do uszkodzenia powierzchni tworzących staw śródstopno-paliczkowaty, również predysponują do tego schorzenia.
Na tę chorobę szczególnie narażone są osoby nadmiernie obciążające ten staw, np. biegacze długodystansowi lub pracownicy, którzy muszą się często pochylać lub kucać. Rozwojowi palucha sztywnego sprzyjają też niektóre choroby, tj. reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), dna moczanowa, amyloidoza.
Paluch sztywny: jakie są objawy?
Początkowe objawy palucha sztywnego nie są dokuczliwe, jednak w wyniku postępujących zmian zwyrodnieniowych nasilają się, powodując obrzęk stawów i ból dużego palca podczas jego obciążania (chodzenia, stania, pochylania się).
W miarę rozwoju choroby bóle pojawiają się coraz częściej, nawet w spoczynku, bez związku z nadmierną aktywnością fizyczną. Na górnej powierzchni stawu powstają wyrośla kostne, które utrudniają m.in. zakładanie obuwia. Ból może stopniowo przemieszczać się też na inne stawy.
Paluch sztywny: jak leczyć?
W początkowej fazie rozwoju palucha sztywnego możliwe jest uzyskanie poprawy poprzez dobranie wkładek ortopedycznych, odpowiedniego obuwia czy leków przeciwbólowych. W praktyce jednak pacjenci zgłaszają się do specjalisty zbyt późno, gdy deformacja jest już bardzo zaawansowana. Wówczas jedynym sposobem na jej zlikwidowanie staje się leczenie operacyjne .
Kwalifikacja do odpowiedniego rodzaju zabiegu uwzględnia stopień zaawansowania choroby określany przez doświadczonego chirurga stopy na podstawie zdjęć RTG, poziomu aktywności i oczekiwanych efektów. Dobrze wykonana operacja palucha sztywnego może skutecznie złagodzić dolegliwości bólowe, poprawić sposób chodu i wygląd stopy, a także zapobiec postępującym deformacjom stopy, dając choremu szansę na powrót do aktywności fizycznej i sportowej.