Paluch sztywny (Hallux rigidus) to schorzenie, w którym dochodzi do utraty ruchomości dużego palca stopy oraz całego stawu śródstopno-paliczkowego. Najczęściej dotyka ono osoby pomiędzy 30. a 60. rokiem życia. Jeśli leczenie nie zostanie podjęte wystarczająco wcześnie, może dojść do poważnej deformacji. Jakie są zatem objawy tej choroby?
Paluch sztywny – objawy choroby
Paluch sztywny objawia się przede wszystkim bólem dużego palca stopy podczas chodzenia. Wokół niego pojawia się również obrzęk oraz stan zapalny. W trakcie choroby dochodzi do pogrubienia stawu oraz pojawienia się wyrośli, co skutkuje problemami z noszeniem butów. Kiedy choroba jest już bardzo zaawansowana, bóle można zaobserwować nie tylko podczas chodzenia, ale także i w stanie spoczynku. Zwykle przy tej chorobie nie występuje odchylenie palucha – jeśli już można je zaobserwować, jest ono bardzo niewielkie.
Przyczyny palucha sztywnego – urazy i inne choroby
Bezpośrednio przyczyną palucha sztywnego są zmiany zwyrodnieniowe stawu śródstopno-paliczkowego, które prowadzą do coraz większej jego deformacji. Same zmiany są z kolei często spowodowane przebytymi wcześniej urazami, przeciążeniem stawów (otyłością) oraz innymi schorzeniami, jak np. dna moczanowa, choroby reumatyczne czy też choroba Charcota. Do choroby doprowadza czasem nadmierna długość palca oraz przedłużone unieruchomienie stawu – np. w wyniku noszenia gipsu. Nie bez znaczenia jest także czynnik genetyczny, który przy dużym obciążeniu stawu wywołuje chorobę.
Leczenie schorzenia – operacyjne i bezoperacyjne
Aby nie doszło do zniszczenia stawu śródstopno-paliczkowego, w razie zaobserwowania jakichkolwiek objawów, należy jak najszybciej udać się do specjalisty. Podczas konsultacji ortopedycznej oceniany jest kształt stopy, lekarz zwraca uwagę na ruchomość stawów. Zdarza się, że potrzebny jest rezonans magnetyczny oraz badania RTG i USG. Ortopeda podejmuje też decyzję o operacji lub też – w niektórych przypadkach – o leczeniu zachowawczym, czyli bezoperacyjnym.
Leczenie operacyjne wymagane jest przy bardzo zaawansowanej chorobie. Pomaga ono wyeliminować ból oraz przywrócić ruchomość stawu. Polega na oczyszczeniu i uruchomieniu stawu, plastyce powierzchni stawowych lub też wykorzystaniu implantów, które mogą pełnić rolę stawów. Warto jednak pamiętać, że – po przeprowadzeniu operacji – należy słuchać zaleceń lekarskich oraz rozpocząć rehabilitację. Sama rekonwalescencja zwykle trwa od czterech do sześciu tygodni.
Leczenie bezoperacyjne stosuje się wtedy, gdy operacja jest zbyt dużym obciążeniem dla pacjenta. Wykorzystuje się wówczas wkładki ortopedyczne oraz specjalne ortezy na paluch, a także środki przeciwzapalne, przeciwbólowe oraz sterydowe zastrzyki dostawowe. Przydatne okazują się być także zabiegi fizjoterapeutyczne. Lekarze zalecają pacjentom również ciepłe kąpiele oraz masaże stóp.